คณะกมธ.ที่ดินฯ เตรียมสรุปผลกระทบสร้าง 'เขื่อนปากแบง' เสนอสภาฯ หลังท่วมเชียงรายพิสูจน์ชัด

คณะกรรมาธิการที่ดิน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เตรียมสรุปปัญหาการสร้างเขื่อนปากแบง ที่จะกระทบกับประเทศไทย และผลกระทบข้ามพรมแดน เสนอต่อสภาผู้แทนราษฎร หลังลงพื้นที่รับฟังปัญหาจากหลายภาคส่วนในจังหวัดเชียงราย ซึ่งผลกระทบจากน้ำท่วมล่าสุด เป็นบทพิสูจน์ชัดเจนว่า หากมีการสร้างเขื่อนเพิ่มในลุ่มแม่น้ำโขง จะสร้างความเสียหายให้ประชาชนริมน้ำโขงและลุ่มน้ำสาขาในประเทศไทย เช่นแม่น้ำอิง ซึ่งใน 1 เดือนที่ผ่านมา มีน้ำท่วมใหญ่ไป 3 ครั้งแล้ว



แม่น้ำโขงลดระดับลงอย่างรวดเร็ว หลังเพิ่มสูงสุดถึง 12.58 เมตร เมื่อวันที่ 12 กันยายน 2567 ซึ่งสูงสุดในรอบ 16 ปีจากปี 2551 และภายในเวลาเพียง 9 วัน แม่น้ำโขงหายไปถึง 7 เมตร มาถึงวันนี้ 21 กันยายน ระดับน้ำในแม่น้ำโขงลดลงเหลือ 5.5 เมตร เป็นสิ่งที่น่าตกใจมากเมื่อเห็นสภาพความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นของลุ่มน้ำโขงในปีนี้



พื้นที่การเกษตรที่บ้านศรีดอนชัย อ.เชียงของ จ.เชียงราย กว่า 2พันไร่ เสียหายจากน้ำท่วม ทั้งมันสำปะหลัง ข้าวโพด และผลไม้ยืนต้น เช่น ลำไย ส้มโอ ถูกน้ำท่วมนานกว่า 2 สัปดาห์ แม้จะมีการตั้งงบเยียวยาไว้ประมาณ 100 ล้านบาท แต่ไม่น่าจะเพียงพอกับความเสียหาย เพราะมูลค่าเช่นนาข้าว น่าจะเสียหายมากกว่าไร่ละ 2,000 บาทตามงบประมาณของรัฐ ซึ่งชาวบ้านศรีดอนชัย อยากให้รัฐศึกษาปัญหาน้ำท่วมในปีนี้ที่เสียหายมากสุด นอกจากน้ำจากเขื่อนจีนแล้ว หากมีการสร้างเขื่อนปากแบงในลาว บ้านศรีดอนชัย จะกลายเป็นตำบลบาดาลแน่นอน



เช่นเดียวกับที่บ้านปากอิงใต้ ต.ศรีดอนชัย อ.เชียงของ จ.เชียงราย ซึ่งเป็นจุดที่แม่น้ำอิงไหลลงแม่น้ำโขง แม้ระดับน้ำในแม่น้ำโขงลดลงไปมากแต่เห็นร่องรอยความเสียหาย ยิ่งมีเขื่อนปากแบง น้ำยิ่งสูงกว่าเดิม กลัวชาวบ้านจะย้ายถิ่นฐานไปหมด จึงอยากให้รัฐบาลไทยทบทวนการเซ็นต์สัญญาซื้อขายไฟฟ้าจากเขื่อนปากแบง ทั้งๆที่ไม่เคยมีการศึกษาผลกระทบฝั่งไทย



การลงพื้นที่ของคณะกรรมาธิการการที่ดิน ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม ได้รับฟังสถานการณ์จาก นายอุดม ปกป้องวรกุล นายอำเภอเชียงของ ที่ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วม 3 ครั้งในปีนี้ ทั้งจากผลกระทบแม่น้ำโขง แม่น้ำอิง และฝน ทำให้พื้นที่การเกษตรเสียหายกว่า 1.8 หมื่นไร่ ซึ่งหากมีการสร้างเขื่อนปากแบง อำเภอเชียงของได้รับผลกระทบแน่นอน แต่ภาคราชการมีข้อมูลน้อยมาก ซึ่งไม่ว่าจะสร้างหรือไม่สร้าง จะต้องหาวิธีป้องกันและเฝ้าระวัง ซึ่งกลุ่มรักษ์เชียงของย้ำว่า จะกระทบไปถึงอำเภอเวียงแก่น และอำเภอเชียงแสน ที่ต้องศึกษาผลกระทบข้ามพรมแดนให้ครบทุกมิติ



นายพูนศักดิ์ จันทร์จำปี สส.บัญชีรายชื่อ พรรคประชาชน ในฐานะประธานคณะกรรมาธิการที่ดิน ในวันที่ 9 ตุลาคม จะเชิญหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กระทรวงพลังงาน มาพูดคุยถึงความจำเป็นในการสร้างเขื่อนปากแบงทั้งที่ไทยมีพลังงานสำรองในจำนวนที่มากเกินความจำเป็น รวมถึงแบบจำลองน้ำ กรณีเกิดภาวะน้ำเท้อ ซึ่งจะเชิญคณะกรรมาธิการความมั่นคงแห่งรัฐ เข้าร่วมประชุมด้วย คาดว่าภายในสิ้นปีนี้จะสามารถนำเสนอรายงานสรุปปัญหาเขื่อนปากแบงต่อประธานสภาผู้แทนราษฎรและรัฐบาลได้



เมื่อวันที่ 10 กันยายนที่ผ่านมา กลุ่มรักษ์เชียงของและเครือข่ายชุมชนลุ่มน้ำโขงได้ยื่นหนังสือถึงนายกรัฐมนตรี และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องขอให้ระดับการก่อสร้างเขื่อนปากแบง และขอให้ดำเนินการประเมินผลกระทบต่อชุมชน เศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อม และจัดทำแผนเยียวยาในพื้นที่ อ.เวียงแก่น และอ.เชียงของ จ.เชียงราย ที่จะได้รับผลกระทบข้ามพรมแดนจากเขื่อนปากแบงด้วย