จีนทุ่มแจกเงินจูงใจให้คนมีลูก ปีละ 1.6 หมื่นบาท ช่วยเลี้ยงจนถึง 3 ขวบ

จีนทุ่มแจกเงินจูงใจให้คนมีลูก เสนอเงินอุดหนุนให้ปีละ 16,200 บาท ให้เด็กที่อายุต่ำกว่า 3 ปี แก้วิกฤตการเกิดของประชากรลดลง แต่งงานต่ำสุดเป็นประวัติการณ์

หลายประเทศกำลังเผชิญกับอัตราการเกิดของประชากรที่ลดน้อยลง ซึ่งจีน ประเทศที่มีประชากรมากที่สุดเป็นอันดับสองของโลก ก็เจอกับปัญหานี้เช่นกัน รัฐบาลพยายามหามาตรการจูงใจให้คนอยากมีลูกมากขึ้น ล่าสุดจะนำมาตรการแจกเงินมาใช้

ปี 2566 จีนได้สูญเสียตำแหน่งประชากรมากที่สุดในโลกให้กับอินเดีย ปีที่แล้วประชากรจีนลดลง 1,390,000 คน ขณะที่จำนวนทารกเกิดใหม่มีเพียง 9,540,000 คน เป็นจำนวนที่ลดลงครึ่งหนึ่งเมื่อเทียบกับปี 2559 (เมื่อ 8 ปีก่อน)

ในช่วง 3 ปีที่ผ่านมาประชากรจีนลดลงต่อเนื่อง แบบจำลองประชากรศาสตร์ของสหประชาชาติคาดการณ์ว่า หากตัวเลขยังเป็นเช่นนี้อยู่ ประชากรจีน ซึ่งปัจจุบันอยู่ที่ 1,400 ล้านคนจะเหลือเพียง 800 ล้านคนในปี 2643 หรือในอีก 75 ปีข้างหน้า

ปัจจุบันนี้อัตราการแต่งงานของชาวจีนอยู่ในระดับต่ำสุดเป็นประวัติการณ์ ขณะที่คู่รักหนุ่มสาวหลายคู่เลื่อนการมีบุตรออกไป เนื่องจากค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงดูบุตรที่สูงและความกังวลเรื่องอาชีพการงาน

10 ปีที่ผ่านมา รัฐบาลจีนพยายามแก้ไขปัญหานี้มาโดยตลอด ตั้งแต่ยกเลิกนโยบายลูกคนเดียว แต่ประชากรเกิดใหม่ในประเทศก็ยังลดลงต่อเนื่อง ล่าสุดรัฐบาลประกาศจะเสนอเงินอุดหนุนค่าเลี้ยงดูบุตรให้กับผู้ปกครองหวังกระตุ้นอัตราการเกิด โดยเสนอเงินอุดหนุนให้ปีละ 3,600 หยวน หรือประมาณ 16,200 บาท ให้เด็กที่อายุต่ำกว่า 3 ปี

เงินช่วยเหลือนี้จะช่วยเหลือครอบครัวประมาณ 20 ล้านครอบครัวในการเลี้ยงดูบุตรได้ ขณะที่สามีภรรยาหลายคู่ในกรุงปักกิ่งบอกว่า มาตรการนี้น่าจะเป็นแรงจูงใจให้พวกเขามีลูกคนที่ 2 แต่ก็มีอีกหลายคู่ที่บอกว่าแรงจูงใจที่ว่านี้ยังไม่เพียงพอ เนื่องจากค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงดูลูกมีค่าใช้จ่ายที่สูงมาก

นักเศรษฐศาสตร์หลายคนบอกว่า เป็นเรื่องน่ายินดีที่รัฐบาลใช้เงินอุดหนุนทางการคลังเพื่อส่งเสริมอัตราการเกิด แสดงให้เห็นว่า รัฐบาลตระหนักว่า อัตราการเกิดที่ต่ำจะส่งผลต่อเศรษฐกิจ นโยบายนี้ถือเป็น “ก้าวสำคัญ” ในแง่ของการแจกจ่ายเงินโดยตรงให้กับครัวเรือน แต่บางคนบอกว่า จำนวนเงินดังกล่าวน้อยเกินไป

สถาบันวิจัยประชากรหยูว่า YuWa Population Research Institute ในกรุงปักกิ่งเผยว่า จีนเป็นหนึ่งในประเทศที่มีค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงดูบุตรสูงที่สุดในโลก แซงหน้าสหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่น ค่าใช้จ่ายเฉลี่ยในการเลี้ยงดูบุตรในจีนจนถึงอายุ 18 ปี อยู่ที่ 538,000 หยวน ประมาณ 2 ล้าน 4 แสนบาท ขณะที่เด็กที่เติบโตในเมืองใหญ่ของจีน ค่าใช้จ่ายเฉลี่ยเพิ่มขึ้นเป็น 667,000 หยวน หรือกว่า 3 ล้านบาท

รัฐบาลท้องถิ่นหลายแห่งของจีนก็มีมาตรการจูงใจหลายอย่าง เมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ที่เมืองฮูฮอต เมืองเอกของเขตปกครองตนเองมองโกเลียใน ทางตอนเหนือของจีน ได้เริ่มให้เงินอุดหนุนแก่คู่สามีภรรยาที่มีลูกมากกว่า 3 คนจะได้เงินสุงสุด 100,000 หยวน โดยลูกคนแรกจะได้รับเงิน 1 หมื่นหยวน คนที่สองได้ 5 หมื่นหยวน ขณะที่ลูกคนที่ 3 จะได้ 1 แสนหยวน

ส่วนที่เมืองเสิ่นหยาง มณฑลเหลียวหนิง รัฐบาลท้องถิ่นให้เงินอุดหนุนแก่ครอบครัวที่มีบุตรคนที่สามเดือนละ 500 หยวน (106 ดอลลาร์สหรัฐ) จนกว่าเด็กจะอายุครบ 3 ขวบ

มีรายงานด้วยว่า หน่วยงานบริหารระดับมณฑลกว่า 20 แห่งในจีนก็มีมาตรการให้เงินอุดหนุนค่าเลี้ยงดูบุตรแล้วเช่นกัน

ในช่วงจัดทำรายงานประจำปีของรัฐบาลเมื่อเดือนมีนาคม นายกรัฐมนตรีหลี่ เฉียง ให้คำมั่นว่า จะให้เงินอุดหนุนค่าเลี้ยงดูบุตรในรายงานประจำปี

นอกจากจีนจะต้องเผชิญกับปัญหาอัตราการเกิดที่ลดต่ำลงเรื่อยๆ จีนยังจะต้องเผชิญกับปัญหาจำนวนผู้สูงอายุที่เพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วด้วย จากข้อมูลล่าสุดพบว่า ในปี 2567 ประชากรจีนที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป มีเกือบ 310 ล้านคน ปัญหาที่ตามมา ที่ทำให้หลายคนเริ่มวิตกกังวลก็คือ ระบบบำนาญของประเทศสามารถรับมือกับประชากรสูงอายุในประเทศที่เพิ่มสูงขึ้นได้มากน้อยแค่ไหน