'หมอมนูญ' เผยเคสคนไข้ติดเชื้อวัณโรคเทียม 3 ชนิด เหตุดมกลิ่นปุ๋ยคอกนานปีกว่า ชี้อันตรายกว่าวัณโรคธรรมดา

‘หมอมนูญ’เผยเคสคนไข้ติดเชื้อวัณโรคเทียม 3 ชนิด สาเหตุจากดมกลิ่นปุ๋ยคอก รักษายากอันตรายไม่เหมือนวัณโรคธรรมดา ระบุ คนทั่วไปที่ปอดปกติเมื่อหายใจเชื้อวัณโรคเทียมเข้าไป ไม่ก่อให้เกิดโรค แต่คนที่มีโรคปอดมีโรคหลอดลมโป่งพอง ป่วยเป็นวัณโรค ควรหลีกเลี่ยง

วานนี้ (1 ก.ค. 67) เพจ หมอมนูญ ลีเชวงวงศ์ FC หรือ นพ.มนูญ ลีเชวงวงศ์ แพทย์เฉพาะทางด้านโรคระบบหายใจ โรงพยาบาลวิชัยยุทธ ได้ออกมาเผยภาพเคสคนไข้ มีอาการไอ มีเสลด เหนื่อย และน้ำหนักลง 3 กิโลกรัม สาเหตุมาจากการรับเชื้อโรคจากปุ๋ยคอก จนส่งผลให้ติดเชื้อวัณโรค หรือวัณโรคเทียม โดยระบุข้อความว่า

ผู้ป่วยหญิงอายุ 64 ปี บ้านอยู่จังหวัดเพชรบูรณ์ ปกติแข็งแรงดี เริ่มมีไข้ ไอ มีเสลดข้นเหนียวกลางวันกลางคืน เหนื่อย 4 วัน ไม่มีน้ำมูก ไม่เจ็บคอ ตั้งแต่วันที่ 16 เมษายน 2567 ตรวจไม่พบโควิด ไปรักษาที่โรงพยาบาลใกล้บ้าน ได้ยาปฏิชีวนะ ไข้ลง แต่ยังไอมีเสลดมาก น้ำหนักลด 3 กิโลกรัม เคยติดโควิดแล้ว 1 ครั้ง ไม่สูบบุหรี่ มา รพ.วิชัยยุทธ วันที่ 30 เมษายน 2567 งานอดิเรกทำสวน ปลูกต้นไม้ ใส่ปุ๋ยคอกทำจากมูลวัว เทรอบต้นไม้ ในเนื้อที่ 1 ไร่ 60 ถุง ทุก 2 เดือน ทำมา 1 ปีกว่าแล้ว

ตรวจร่างกาย ฟังปอดมีเสียงผิดปกติทั้ง 2 ข้าง เอกซเรย์ปอดผิดปกติ เข้าได้กับหลอดลมโป่งพองทั้ง 2 ข้าง ทำคอมพิวเตอร์ปอดเห็นหลอดลมโป่งพองในปอดทั้ง 2 ข้าง ส่งเสมหะย้อมเชื้อหาวัณโรค AFB smear ให้ผลบวก

วินิจฉัย: โรคหลอดลมโป่งพอง สงสัยติดเชื้อวัณโรค หรือวัณโรคเทียม

จึงให้ยา INH,rifampicin,ethambutol รักษาวัณโรค  ร่วมกับ azithromycin รักษาวัณโรคเทียม 2 สัปดาห์ หลังกินยาดีขึ้น หยุดไอ ไม่มีเสมหะ ผลเพาะเชื้อขึ้นเชื้อวัณโรคเทียม 3 ชนิด คือ M.fortuitum, M. intracellulare และ M. gordonae เมื่อทราบผลเพาะเชื้อได้หยุดยาทุกชนิดก่อน ขอเก็บเสมหะอีกครั้ง แต่เก็บไม่ได้ เพราะไม่มีเสมหะ แนะนำให้หยุดการเทปุ๋ยรอบต้นไม้ในสวน

ผู้ป่วยรายนี้คงติดเชื้อวัณโรคเทียม 3 ชนิด จากการหายใจเชื้อโรคลอยขึ้นมาในอากาศเวลาเทปุ๋ยคอกลงบนพื้นดิน มีการศึกษาในประเทศสหรัฐอเมริกา ตรวจพบเชื้อวัณโรคเทียมหลายชนิด ลอยขึ้นมาในอากาศในห้องปฏิบัติการ เวลาเทปุ๋ยดินปลูก (Potting Soils) ซึ่งเป็นสินค้าขายในท้องตลาดลงบนพื้น คนไข้รายนี้มีเชื้อวัณโรคเทียม 3 เชื้อ ในเสมหะ เหมือนที่แยกจากละอองลอยจากดินปลูกในห้องปฏิบัติการในประเทศสหรัฐอเมริกา

คนทั่วไปที่ปอดปกติ เมื่อหายใจเชื้อวัณโรคเทียมเข้าไป ไม่ก่อให้เกิดโรค แต่คนที่มีโรคปอด เช่น มีโรคหลอดลมโป่งพอง เคยป่วยเป็นวัณโรค ควรหลีกเลี่ยงไม่อยู่ในบริเวณที่คนกำลังเทปุ๋ยลงบนพื้นดิน หรือเทปุ๋ยลงบนพื้นดินด้วยตัวเอง  

ถ้าต้องเทปุ๋ยลงบนพื้นดินด้วยตัวเอง ต้องใส่หน้ากากป้องกันเชื้อโรค เช่น N95 เพื่อป้องกันหายใจเชื้อวัณโรคเทียมที่ลอยขึ้นมาในอากาศเข้าปอด เพราะทำให้เกิดโรคได้อย่างผู้ป่วยรายนี้

หมอมนูญ ยังระบุอีกว่า วัณโรคเทียมที่พบ 3 ชนิด ในผู้ป่วยรายนี้ เจอตัวเดียวก็แย่แล้ว เป็นโรคที่รักษายากมาก ๆ ไม่เหมือนกับวัณโรคธรรมดา ถ้าเชื้อลงไปในปอดแล้วก่อให้เกิดโรค บางคนเป็นมากขึ้น ๆ อาจจะให้ให้เป็นโรคฝีกระจายไปที่อื่นของร่างกายได้ การรักษาก็ยิ่งยากจึงต้องพยายามป้องกัน ตอนนี้ อาการดีขึ้นแล้ว แต่ยังต้องกินยาอย่างสม่ำเสมอ หากติดเชื้อวัณโรคเทียมถาวรต้องรักษานาน 1-2 ปี ซึ่งการรักษาไม่ใช่ง่าย ๆ โรคนี้เป็นโรคที่อันตราย

ทั้งนี้ เคยเจอเคยลักษณะนี้หลายราย มีเคสหนึ่งสูบบุหรี่เยอะ งานอดิเรกไปตีกอล์ฟช่วงฝนตก รองเท้าเปื้อนจึงเอาที่เป่าลมมาเป่า ซึ่งทำให้ละอองของเชื้อโรคลอยขึ้นมาได้จนติดเชื้อในปอด สำหรับผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่องอาจทำให้เชื้อกระจายเข้ากระแสเลือดเสี่ยงเสียชีวิต

--------------

รับชมผ่านยูทูบได้ที่ : https://youtu.be/wOQi4Yw8_ng