GISTDA เปิดภาพถ่ายดาวเทียม เผยสาเหตุโคลน-น้ำหลาก อ.แม่สาย ชี้กิจกรรมของมนุษย์มีส่วน

จิสด้าได้เปิดภาพถ่ายดาวเทียมแสดงหลักฐานทางภูมิศาสตร์ เพื่อดูสาเหตุของการเกิดน้ำและดินโคลนหลากเข้าท่วมพื้นที่อำเภอแม่สาย โดยพบสาเหตุจากกิจกรรมของมนุษย์ร่วมด้วย



สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศแห่งชาติ หรือ จิสด้า ได้เปิดหลักฐานภาพดาวเทียมรายละเอียดสูง บันทึกภาพเมื่อวันที่ 13 กันยายน 2567 ใกล้ชายแดนประเทศเมียนมา ในเขตอำเภอแม่สาย ซึ่งเป็นส่วนเล็กๆ ของพื้นที่รับน้ำทั้งหมดของแม่น้ำสาย พบดินถล่มหลายจุดปรากฏเป็นสีน้ำตาลแดง ตัดกับสีเขียวของป่าไม้หรือแปลงเกษตรอย่างเห็นได้ชัด



โดยแต่ละร่องรอยมีความกว้างประมาณ 20 – 30 เมตร หรือ เทียบเท่ากับถนนขนาด 4 เลน และมีความยาวตั้งแต่ 10 เมตร ไปจนถึงหลาย 100 เมตร แตกต่างกันไปตามลักษณะพื้นที่ ซึ่งภาพนี้สะท้อนให้เห็นถึงหนึ่งในสาเหตุของตะกอนดินโคลนจำนวนมากที่ไหลทับถมในพื้นที่ด้านล่าง จนสร้างความเสียหายให้กับบ้านเรือนของประชาชนในพื้นที่ อำเภอแม่สาย ทั้งเศษไม้ ขอนไม้ สิ่งปฏิกูล ไหลลงมาด้วย และ บางจุดมีดินโคลนทับถมสูงกว่า 2 เมตร



หากพิจารณาในด้านภูมิศาสตร์ ตัวเมืองแม่สายตั้งอยู่ติดกับเชิงเขาและติดกับแม่น้ำที่ไหลมาจากเขตภูเขา ส่วนด้านธรณีวิทยาพบว่าพื้นที่ 2 ฝั่งแม่น้ำสายเป็นพื้นที่ที่มีดินตะกอนไหลทับถมสะสมมาตั้งแต่อดีต ซึ่งที่ตั้งของเมืองและลักษณะภูมิประเทศทำให้น้ำที่หลากมาจากต้นน้ำ มีความเชี่ยวและแรงโดยธรรมชาติ โดยแม่น้ำสายทอดตัวในเขตภูเขาที่เป็นพื้นรับน้ำลงสู่แม่น้ำซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในเขตประเทศเมียนมาประมาณ 80% และอีก 20% เท่านั้นที่ทอดยาวอยู่ในพื้นราบลุ่มในเขตแม่สาย-ท่าขี้เหล็ก



ขณะที่ปัจจุบันพื้นที่ต้นน้ำแม่สายได้เปลี่ยนจากป่ากลายเป็นพื้นที่เกษตรกรรม รวมถึงเหมืองแร่จำนวนหลายจุดทำให้ศักยภาพของป่าไม้การชะลอและกักเก็บน้ำลดลงไปด้วย น้ำฝนที่ตกหนักสะสมมาตั้งแต่ช่วงเดือนกรกฎาคม จนกระทั่งฝนตกหนักตั้งแต่ 8 กันยายนที่ผ่านมาจึงทำให้น้ำตามลำน้ำเอ่อล้นตลิ่งเข้าท่วมพื้นที่ 2 ฝั่งน้ำ และ เกิดน้ำหลากดินโคลนถล่มตามมา