“อภิสิทธิ์” มองโอกาสดีทำ MOU แร่แรร์เอิร์ธ ติงรัฐบาลไม่บอกประชาชนก่อน ระวังอย่าให้สหรัฐฯผูกขาด

“อภิสิทธิ์” ติงรัฐบาลทำ MOU แร่แรร์เอิร์ธกับสหรัฐฯ ไม่บอกประชาชนก่อน มองเป็นโอกาสดี แต่ต้องเปิดข้อตกลงให้ประชาชนรับรู้ ระวังอย่าให้สหรัฐฯผูกขาด

วันที่ 28 ต.ค.2568 นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ หัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ ให้สัมภาษณ์ถึงบันทึกความเข้าใจ (MOU) ว่าด้วยความร่วมมือด้าน “แร่ธาตุสำคัญ” กับสหรัฐอเมริกา หรือ MOU แร่แรร์เอิร์ธ ว่า ขึ้นอยู่กับรัฐบาลว่าจะนำมาใช้ประโยชน์สูงสุด การที่สหรัฐฯ ต้องการเข้ามา โดยมีเงื่อนไขให้ไทยเป็นส่วนหนึ่งของห่วงโซ่อุปทานถือเป็นโอกาสที่ดี แต่ก็ต้องมีความระมัดระวัง ข้อควรระวังหลักๆ คือ

1. ไทยต้องได้รับความเป็นธรรมในเชิงผลประโยชน์

2. ต้องพิจารณาประเด็นผลกระทบด้านอื่น เช่น สิ่งแวดล้อม

3. ที่สำคัญที่สุดคือ เราจะต้องไม่ทำบันทึกความเข้าใจนี้ แปลว่าสหรัฐฯจะมีสิทธิ์ในการผูกขาด เพราะประเทศอื่นๆ โดยเฉพาะประเทศจีน และประเทศอื่นๆ ก็มีความปราถนาที่จะเข้ามาร่วมงานกับไทยเช่นกัน ประเด็นนี้เป็นความขัดแย้งเชิงภูมิรัฐศาสตร์ที่แหลมคมอยู่แล้ว ประเทศไทยเพิ่งจะรักษาความสมดุลในความสัมพันธ์กับศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดในโลก (อันดับ 1 และ 2) และต้องแสดงความชัดเจนว่าเราพร้อมที่จะร่วมมือกับประเทศอื่นๆ ด้วย

ปัญหา คือ ก่อนหน้านี้รัฐบาลไม่เคยเปิดเผยเรื่องนี้มาก่อน ซึ่งในภาพรวมของบันทึกความเข้าใจและกรอบความร่วมมือที่เปิดเผยออกมา ตอนนี้ที่เรามาพูดเหตุการณ์มันผ่านมาแล้ว ความจริงสิ่งหล่านี้เป็นสิ่งที่ รัฐบาลจะต้องเปิดเผยความจริงให้แก่ประชาชน แม้จะไม่ใช่ทั้งหมดในระหว่างการเจรจา แต่ประชาชนควรมีสิทธิ์ที่จะรู้ก่อนหน้านี้แล้วว่าสิ่งรัฐบาลดำเนินการแลกเปลี่ยนเพื่อเจรจาต่อรองมีประเด็นอะไรบ้าง

“ความจริงวันนี้ก็ยังไม่สายเกินไปที่รัฐบาล ในระหว่างที่จะไปเจรจาในรายละเอียด หรือนำสิ่งเหล่านี้ไปสู่การปฎิบัติจะเปิดโอกาสให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วม เพราะก่อนที่จะไปตกลงเจรจาทางการค้าอย่างเป็นทางการ ผมคิดว่าผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย หรือได้รับผลกระทบมีหลายด้านมาก ผมคิดว่าการเปิดเผยกรอบความร่วมมือที่ผ่านมาคงทำให้หลายคนได้เห็นว่ามันครอบคลุมเกือบทุกภาคส่วน” นายอภิสิทธิ์ กล่าว

นายอภิสิทธิ์ กล่าวอีกว่า จริงๆ โดยที่ภาคส่วนเหล่านั้น ยังได้มีโอกาสในการแสดงความคิดเห็นเลย ถ้าหากมีความจำเป็นต้องดำเนินการใดๆ ที่ส่งผลกระทบต่อคนเหล่านั้นก็ต้องมีแผนที่ชัดเจนในการเยียวยา และมีแผนที่จะมีระยะเปลี่ยนผ่าน ให้คนที่ได้รับผลกระทบในทางลบจะทำอย่างไร ที่ผ่านมา รัฐบาลทั้งชุดที่แล้ว และชุดนี้ได้พูดถึงเฉพาะคนที่ได้รับผลกระทบจากภาษี 19% เท่านั้น แต่ไม่ได้พูดอะไรเลยกับคนที่ได้รับผลกระทบจากสิ่งที่เรานำไปแลก เพื่อให้ได้ลดภาษีมา 19% ดังนั้นรัฐบาลต้องเร่งเปิดเผยข้อเท็จจริง และให้เกิดการมีส่วนร่วม และต้องบอกให้ชัดว่าช่องทางหรือสามารถในการเจรจารายในละเอียด มีมากน้อยแค่ไหนอย่างไร

ส่วนที่ผ่านมาไทยมีการขุดแร่แรเอิร์ธในประเทศไทยหรือไม่ เพราะปัจจุบันส่งออกจากการนำเข้าจากประเทศออสเตรเลีย นำเข้าจากออสเตรเลียมาสกัด นายอภิสิทธิ์กล่าวว่า จริงๆ แล้วจะพูดถึงหลายขั้นตอนในการทำ เรื่องนี้ถ้าพูดไปแล้วเป้าหมายของสหรัฐฯ ที่อาจจะเป็นประเทศที่ไม่ใช่ประเทศไทยที่มีการผลิตหรือมีสิ่งเหล่านี้มากกว่าก็น่าจะไม่ใช่ไทยเป็นหลัก

“ความจริงในภูมิภาคนี้มีประเทศอื่นๆ แต่เป็นที่น่าสังเกตว่าก็ยังไม่มีการไปทำข้อตกลงแบบนี้ ยกเว้นกรณีของออสเตรเลีย เพราะฉะนั้น นายกฯ ก็ตอบง่ายไปนิดที่บอกว่าเป็นแค่ MOU เราคงไม่ไปทำอะไร ในที่สุดแล้วถูกมองว่าเอ๊ะเราไปตกลงอะไรกันแล้วไม่ให้ความสำคัญ เพียงแต่เรื่องนี้ผมคิดว่าคนไทยทราบสิ่งเหล่านี้เป็นครั้งแรกเมื่อเปิดเผยออกมา ดังนั้น รัฐบาลมีหน้าที่สำคัญในการเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการทำความเข้าใจว่าจะเดินไปข้างหน้าอย่างไร” นายอภิสิทธิ์ กล่าว

และเมื่อถามว่าควรนำเรื่องนี้เข้าสภาหรือไม่ นายอภิสิทธิ์ กล่าวว่า สุดท้ายข้อตกลงทางการค้า ต้องเข้าสภาฯ อยู่แล้ว ส่วนบันทึกความเข้าใจคงต้องดูข้อกฎหมายว่าเข้าข่ายหรือไม่ แต่อย่างไร ยังมีรายละเอียดที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติจำนวนมาก จะเป็นตัวบ่งบอกการที่จะอนุมัติจากหน่วยงานต่าง