เปิดหวูดรถไฟจีน-สปป.ลาว นักวิชาการหวั่นแย่งไทยขึ้นตำแหน่งศูนย์กลางอาเซียน

รถไฟความเร็วสูงจีน-สปป.ลาว เริ่มเคลื่อนขบวนแล้ว ส่งผลให้ สปป.ลาว ปลด “แลนด์ล็อค” สู่ “แลนด์ลิ้งค์” ได้อย่างสมบูรณ์แบบ ขณะที่ไทย เตรียมเสียตำแหน่งศูนย์กลางอาเซียน ภายใน 2-5 ปี

ขบวนรถไฟความเร็วสูงจีน-สปป.ลาว ขบวนแรก จะวิ่งเชื่อมจากคุณหมิง มายังเวียงจันทน์ และอนาคตจะเชื่อมต่อเข้ามายังไทย ผ่านทางจังหวัดหนองคาย-โคราช ผ่านไปยังมาเลเซีย และปลายทาง คือ สิงคโปร์

รศ.ดร.อัทธ์ พิศาลวานิช ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาการค้าระหว่างประเทศ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย วิเคราะห์ว่า หลังจากนี้ไม่เกิน 5 ปี หรือ อย่างเร็ว 2 ปี ไทยจะเสียตำแหน่งการเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์ของอาเซียนให้กับเวียงจันทน์ เพราะขณะนี้ความล่าช้าของโครงการรถไฟความเร็วสูง กรุงเทพฯ-หนองคาย ได้ฉุดให้ไทยกลายเป็น Missing Link การขนส่งของอาเซียน-จีน ไปแล้ว

โดยการเปิดเดินรถไฟ สปป.ลาว-จีน จะทำให้การขนส่งสินค้าของอาเซียนไปจีน และส่งต่อไปทั่วโลกสะดวกขึ้น แถมมีการเชื่อมกับท่าเรือในเวียดนาม ซึ่งอยู่ห่างกันเพียง 400 กิโลเมตร ใกล้กว่าแหลมฉบังของไทยที่ห่างกันถึง 700 กิโลเมตร ทำให้ สปป.ลาว บรรลุนโยบายเปลี่ยน Land Lock เป็น Land Link ได้สำเร็จ

สิ่งที่น่ากังวล คือ การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน และโครงการลงทุนด้านธุรกิจต่าง ๆ ของไทย ไม่ว่าจะเป็น การพัฒนาพื้นที่ Commercial Area , ท่าเรือบก , ตลาดกลางสินค้าแปรรูป ในพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษชายแดนหนองคาย การสร้างเส้นทางเชื่อมต่อจากหนองคาย ไปเวียงจันทน์ ยังไม่คืบ ขณะที่การพัฒนาฝั่ง สปป.ลาว คืบหน้าไป 70-80% แล้ว โดยสิ่งที่ไทยต้องทำ คือ การปรับธุรกิจแบบ 360 องศา เพื่อแสวงหาโอกาสจากการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของ สปป.ลาว และต้องจับตาว่าจีน จะปั้นให้ สปป.ลาว เป็นอะไร เป็นจีน สาขา 2 หรือไม่ เพราะจากนี้ไป จะได้เห็นบริษัทจีนทะลักเข้าสู่ สปป.ลาว และ CLMV เพิ่มขึ้นมหาศาล

อย่างไรก็ดี ไทยยังพอได้ประโยชน์จากการเปิดเดินรถครั้งนี้ ทั้ง การช่วยให้ต้นทุนการขนส่งลดลงได้ 30% การค้าอาเซียน-จีนจะเพิ่มขึ้น 200 % น การท่องเที่ยว ที่จะมีนักท่องเที่ยวเพิ่มขึ้น 100% ผ่านด่านหนองคาย เป็นต้น